สงครามเย็น
........ในปี พ.ศ. 2490-2534 หรือ ค.ศ. 1947-1991 สงครามเย็นถูกก่อตัวขึ้นจากพัฒนาการสำคัญ คือ
........การแข่งขันระหว่างสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียต
........การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีการทำสงคราม
........ความขัดแย้งทางอุดมการณ์ข้ามชาติ
........การปฏิรูปและการปฏิสังขรณ์ของระบบทุนนิยมโลก
........และกระบวนการปลดปล่อยแห่งชาติ
........การต่อสู้แข่งขันระหว่างสหรัฐและโซเวียตในเรื่องเหล่านี้ ได้แบ่งโลกออกเป็น 2 ขั้วการเมืองและการทหาร
........ทั้งสองฝ่ายได้แข่งขันในด้านการสะสมอาวุธ เทคโนโลยีอวกาศ การจารกรรม เศรษฐกิจ และทำสงครามผ่านสงครามตัวแทน
........ชนวนของสงครามเย็นเกิดจากสหภาพโซเวียต ไม่ยอมถอนกำลังทหารออกจากเยอรมันตามสัญญา
ฝ่ายสงครามแบ่งได้ 3 ฝ่าย ได้แก่
........1. ฝ่ายโลกเสรี ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส อังกฤษ เกาหลีใต้ เยอรมันตะวันตก เวียดนามใต้ ไทย
........2. ฝ่ายโลกคอมมิวนิสต์ ได้แก่ สหภาพโซเวียต เกาหลีเหนือ เยอรมันตะวันออก เวียดนามเหนือ ออสเตรีย
........3.ฝ่ายไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด ได้แก่ อินโดนีเซีย ยูโกสลาเวีย สวิตเซอร์แลนด์
........ระยะแรกของสงครามสหภาพโซเวียตมีนโยบายสร้างความมั่นคงให้กับระบบคอมมิวนิสต์ทั้งภายในและภายนอกสหภาพโซเวียต
........ซึ่งรวมถึงหมู่ประเทศพันธมิตรที่อยู่ภายใต้อาณัติของสหภาพโซเวียตด้วย ในขณะที่สหรัฐฯ นั้นมีความชัดเจนที่จะดำเนินการวิธีใด ๆ ก็ตามที่สามารถสกัดกั้นการแพร่ขยายของลัทธิคอมมิวนิสต์
ระยะแรกช่วงตึงเครียด เกิดในสมัยประธานาธิบดีทรูแมน ฝ่ายสหรัฐอเมริกา กับ สตาลินฝ่ายสหภาพโซเวียตโดย
........1.ก่อตั้งองค์กร NATO , SEATO, ANZUS กับ WARSAW, อินโดจีน
........2. สหรัฐอเมริกาใช้แผน Marshall ให้การสนับสนุนเยอรมันตะวันตกและยุโรปตะวันตก ส่วนโซเวียตใช้แผน Comecon ให้การสนับสนุนเยอรมันตะวันออก และยุโรปตะวันออก และมีการใช้ทฤษฏีโดมิโน
ระยะผ่อนคลาย เกิดในสมัยประธานาธิบดี นิกสันกับมิคาเอล กอร์บาชอฟ โดย
........1.มีการเจรจาลดอาวุธ หรือที่เรียกว่า SALT โดยสหรัฐฯ ได้มีนโยบายการต่างประเทศกับลัทธิคอมมิวนิสต์ที่ผ่อนคลายลง
........2.สหภาพโซเวียตก็มีท่าที่ผ่อนคลายลง มีการเปิดประเทศให้เป็นประชาธิปไตยมากขึ้น ที่รู้จักกันในชื่อ กลาสนอสท์(Glasnost) และเปเรสตรอย(Perestroika)
ระยะสุดท้ายเกิดในสมัยประธานาธิบดี โรแนลด์ เรแกน กับ มิคาเอล กอร์บาชอฟ โดยมีความตึงเครียดเกิดขึ้นอีกครั้งหนึ่ง เพราะเรแกนทำโครงการ Star War ต่อมาในสมัยปรธานาธิบดี จอร์จ บุช สงครามเย็นได้จบสิ้นลงแบบถาวร โดยได้ทำลายกำแพงเบอร์ลิน อันเป็นสัญลักษณ์ของการแบ่งแยกยุโรปตะวันตกกับยุโรปตะวันออกออกจากกันซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการสิ้นสุดสงครามเย็นในปี ค.ศ. 1991
สงครามตัวแทน
........1.ความขัดแย้งในเยอรมัน มีการสร้างกำแพงเบอร์ลิน เป็นกำแพงที่กั้นเบอร์ลินตะวันตก ออกจากเยอรมนีตะวันออกโดยรอบ โดยกำแพงเบอร์ลินนี้ได้ถูกสร้างไว้เป็นระยะเวลา 28 ปี ก่อนจะทลายลงในวันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2532 (ค.ศ.1989) เยอรมันทั้งสองประเทศได้ผนวกเข้าเป็นประเทศเดียวกัน
........2.สงครามเกาหลี เกาหลีเหนือเป็นประเทศที่ปกครองโดยระบอบคอมมิวนิสต์ ส่วนเกาหลีใต้ปกครองในระบอบประชาธิปไตย
........3.สงครามอินโดจีน ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นในคาบสมุทรอินโดจีนหลัก ๆ จะเป็นประเทศ เวียดนาม ลาว กัมพูชา ซึ่งเคยเป็นประเทศอาณานิคมของประเทศฝรั่งเศส
........4.สงครามเวียดนาม การสู้รบในสงครามเวียดนามได้เปลี่ยนโฉมหน้าของการทำสงครามสมัยใหม่ด้วยบทเรียนราคาแพงของสหรัฐฯ นำมาซึ่งการถอนตัวออกจากภูมิภาคนี้เมื่อ สหรัฐฯ ไม่สามารถสร้างชัยชนะขึ้นได้ในดินแดนเวียดนาม
........5.สงครามในลาว ขบวนการกู้ชาติที่มีความนิยมลัทธิคอมมิวนิสต์ ไม่ยอมรวมกับฝ่ายรัฐบาลที่นิยมประชาธิปไตย (เป็นรัฐบาลที่ฝรั่งเศสได้จัดตั้งก่อนจะถอนทหารออก) เลยส่งผลให้สงครามในลาวที่ต่อสู้เพื่อเอกราชเปลี่ยนสถานภาพไปสู่สงครามระหว่างลัทธิ
........6.สงครามกัมพูชา เกิดการรัฐประหาร จึงทำให้เจ้าสีหนุ จัดตั้งรัฐบาลพลัดถิ่น เรียกว่า เขมรแดง
ประวัติศาสตร์
ชาญวิทย์ ปรีชาพาณิชพัฒนา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น