สงครามโลกครั้งที่ 1
........ในวันที่ 28 มิถุนายน 2457 ขณะที่อาร์ชดุ๊ก ฟรานซิส เฟอร์ดินานด์ มกุฎราชกุมารแห่งจักรวรรดิออสเตรีย – ฮังการี
........เสด็จเยือนกรุงซาราเจโว พร้อมด้วยพระชายา ก็ถูกนักชาตินิยมหัวรุนแรงคนหนึ่งยิงปืนใส่จนสิ้นพระชนม์ทั้งคู่
........ออสเตรียเชื่อว่าเซอร์เบียอยู่เบื้องหลังเหตุการณ์ ออสเตรียประกาศสงครามกับเซอร์เบียในวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2457
........หลังจากนั้นประเทศพันธมิตรต่างๆ ของคู่กรณีก็ทยอยประกาศภาวะสงครามต่อกัน ยกเว้นอิตาลี ซึ่งทำสัญญาลับกับกลุ่มความตกลงในไตรภาคี
........แต่ในที่สุดหลังจากสงครามเริ่มขึ้น 9 เดือน อิตาลีได้ประกาศสงคราม โดยมีสาเหตุหลัก 4 ประการ คือ
........1. การแข่งขันทางเศรษฐกิจ ที่สำคัญคือ การแข่งขันระหว่างอังกฤษกับเยอรมัน
........2. การทะเลาะเบาะแว้งเรื่องอาณานิคม ปลาย ค.ศ. ที่ 19 ยุโรปต่างแข่งขันช่วงชิงอาณานิคมเพื่อจักรวรรดิของตน ซึ่งก่อให้เกิดความแตกร้าวระหว่างชาติขึ้น เช่น อังกฤษกับเยอรมัน เรื่องแอฟริกาตะวันออกและแอฟริกาตะวันตกเฉียงใต้ อังกฤษกับฝรั่งเศส เรื่องลุ่มแม่น้ำไนล์ อังกฤษกับรัสเซีย เรื่องเปอร์เซียและอาฟกานิสถาน เยอรมันกับฝรั่งเศส เรื่องมอร็กโกและแอฟริกาตะวันตก
........3. ระบบภาคีพันธมิตร ซึ่งแบ่งเป็น 2 ฝ่ายคือ
................สัญญาไตรภาคี ประกอบด้วย เยอรมนี ออสเตรีย - ฮังการี และอิตาลี
................สัญญาไตรพันธมิตร ประกอบด้วย อังกฤษ ฝรั่งเศส และรัสเซีย
........4. ความใฝ่ฝันทะเยอทะยานด้วยความรู้สึกทางชาตินิยม
........สงครามโลกครั้งที่หนึ่งเกิดขึ้นในรัชสมัยของรัชกาลที่ 6 เมื่อ พ.ศ. 2457 ไทยตั้งตัวเป็นกลาง
........จนกระทั่งวันที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2460 ไทยจึงได้ประกาศสงครามกับเยอรมันและออสเตรีย-ฮังการี
........สงครามครั้งนี้ได้แบ่งออกเป็นสองฝ่าย คือ มหาอำนาจไตรภาคี ซึ่งเดิมประกอบด้วย ฝรั่งเศส สหราชอาณาจักร จักรวรรดิรัสเซีย รวมไปถึงประเทศอาณานิคมด้วย
........โดยส่วนใหญ่ รัฐที่เข้าร่วมสงครามในภายหลัง จะเข้าร่วมกับฝ่ายพันธมิตร โดยชาติมหาอำนาจที่เข้าสู่สงครามด้วย ได้แก่จักรวรรดิญี่ปุ่น เมื่อเดือนสิงหาคม 1914 อิตาลี เมื่อเดือนเมษายน 1915 และสหรัฐอเมริกา เมื่อเดือนเมษายน 1917
........และฝ่ายมหาอำนาจกลาง ซึ่งเดิมประกอบด้วย จักรวรรดิเยอรมนี จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี และดินแดนอาณานิคม จักรวรรดิออตโตมานได้เข้าร่วมกับฝ่ายมหาอำนาจกลางเมื่อเดือนตุลาคม 1914 และบัลแกเรียในอีกปีให้หลัง
........ระหว่างช่วงสงคราม ประเทศที่วางตัวเป็นกลางในทวีปยุโรปได้แก่เนเธอร์แลนด์ สวิตเซอร์แลนด์ สเปนและประเทศตามคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย แม้ว่าประเทศเหล่านี้อาจจะเคยส่งเสบียงและยุทโธปกรณ์ไปช่วยเหลือบางประเทศที่รบอยู่ก็ตาม
........ใน พ.ศ.2460 ได้เกิดเหตุการณ์สำคัญขึ้น 2 อย่างคือ
........1. การปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองในรัสเซีย ทำให้รัสเซียถอนตัวออกจากสงครามในต้น พ.ศ.2461
........2. สหรัฐอเมริกาประกาศสงครามกับเยอรมนี ในวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2460 ซึ่งเป็นการช่วยสนับสนุนขวัญและกำลังใจของฝ่ายพันธมิตรเป็นอันมาก
........ในที่สุดเยอรมนีก็ต้องลงนามในสนธิสัญญาสงบศึกเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2461 หลังจากนั้นประเทศสัมพันธมิตรก็เตรียมจัดทำสนธิสัญญาสันติภาพกับฝ่ายมหาอำนาจกลาง
........ แต่ละประเทศได้ลงนามสนธิสัญญาแวร์ซายส์ ซึ่งเป็นการลงนามระหว่างประเทศสัมพันธมิตรกับเยอรมนีในวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2462
ก็เป็นอันปิดฉากสงครามโลกครั้งที่ 1
ประวัติศาสตร์
ชาญวิทย์ ปรีชาพาณิชพัฒนา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น