การปฏิวัติอุตสาหกรรม
การปฏิวัติอุตสาหกรรม คือ การเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่ด้านเทคนิควิธีและเทคโนโลยีในการผลิตจากเดิมที่ใช้แรงงานคนหรือแรงงานสัตว์มาเป็นกระบวนการผลิตที่ใช้เครื่องจักรกลที่มีความสลับซับซ้อนและให้ผลผลิตได้ในปริมาณมาก
........การปฏิวัติอุตสาหกรรมเกิดขึ้นเป็นครั้งแรกที่ประเทศอังกฤษในราวปีค.ศ. 1760 และได้แพร่หลายไปยังประเทศตะวันตกต่างๆ ตลอดจนภูมิภาคอื่นของโลกในเวลาต่อมา
........การปฏิวัติอุตสาหกรรมจึงนับเป็นปรากฏการณ์ใหม่ที่มีผลกระทบต่อการเมืองการปกครอง สังคม เศรษฐกิจและวัฒนธรรมของมนุษยชาติทั่วโลก
โดยแบ่งระยะเวลาออกเป็น 2 ช่วงคือ
........1. การปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะแรก เกิดขึ้นระหว่างปีค.ศ. 1760 - 1850 การปฏิวัติอุตสาหกรรม ช่วงแรกเริ่มขึ้นเมื่อมีการประดิษฐ์สิ่งที่ใช้ทดแทนแรงงานคนในอุตสาหกรรมการทอผ้าของอังกฤษ
........การประดิษฐ์ที่สําคัญ เช่น การประดิษฐ์เครื่องทอผ้าแบบกระสวยพุ่งหรือกี่กระตุกของจอห์น เคย์ ชาวอังกฤษ
........การผลิตเครื่องปั่นด้ายชนิดที่สามารถปั่นด้ายได้ครั้งละหลายเส้นของเจมส์ ฮาร์กรีฟส์ ชาวอังกฤษ
........และการผลิตเคร่ื่องแยกเมล็ดฝ้ายออกจากเส้นใยของอีไล วิทนีย์ ชาวอเมริกัน
........นวัตกรรมเหล่านี้ทําให้การปลูกฝ้ายและความต้องการแรงงานไร่ฝ้ายขยายตัวอย่างรวดเร็ว
........การประดิษฐ์ที่มีการพัฒนาควบคู่กับการทอผ้า คือ เครื่องจักรไอน้ำ ซึ่งได้รับการพัฒนาและปรับปรุงให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเจมส์ วัตต์ ชาวสก็อตแลนด์ ........พลังไอน้ําได้ถูกนำมาใช้ขับเคลื่อนเครื่องจักรในอุตสาหกรรมทอผ้า และได้ขยายไปสู่การผลิตสินค้าในอุตสาหกรรมอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นเหมืองแร่หรือเหล็ก
........สิ่งประดิษฐ์อีกประเภทที่มีชื่อเสียงมากในยุคนี้ ได้แก่ หัวรถจักรไอน้ำที่มีชื่อว่า “Rocket” ของจอร์จ สตีเฟนสัน ชาวอังกฤษ
........หัวรถจักรไอน้ำของสตีเฟนสันนับเป็นจุดเริ่มต้นของการเข้าสู่ยุคการใช้รถไฟโดยสาร และทําให้มีการเปิดบริการเส้นทางรถไฟสายแรกของโลกระหว่างเมืองลิเวอร์พูลกับแมนเชสเตอร์ในอังกฤษ
........2. การปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะที่ 2 เป็นยุคที่มีการนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนาการผลิตภาคอุตสาหกรรมอย่างแท้จริง ในยุคแห่งการปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะที่ 2
........ถ่านหินและเครื่องจักรไอน้ำลดความสำคัญลง และเริ่มถูกแทนที่ด้วยพลังงานใหม่อย่างเชื้อเพลิงจากก๊าซธรรมชาติ น้ำมันปิโตรเลียมและพลังงานไฟฟ้า
........โดยอุตสาหกรรมที่สำคัญ ได้แก่ อุตสาหกรรมผลิตเครื่องจักรกลที่ทำด้วยเหล็กกล้าและอุตสาหกรรมเคมี
........ยุคนี้มีนักประดิษฐ์คนสำคัญหลายคน อาทิเช่น เฮนรี เบสเซเมอร์ ชาวอังกฤษผู้ค้นพบวิธีทำเหล็กถลุงให้มีคุณสมบัติดีขึ้นหรือทีี่เรียกว่าเหล็กกล้า
........และซิดนีย์ กิลไครสต์ โทมัส ชาวอังกฤษผู้ค้นพบวิธีกำจัดฟอสฟอรัสออกจากน้ำเหล็ก ที่ได้จากกรรมวิธีเบสเซเมอร์
........เหล็กกล้าจึงเข้ามามีบทบาทในอุตสาหกรรมและการก่อสร้างหลากหลายประเภท ต่อมาในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19
........ได้มีการประดิษฐ์เครื่องยนต์ที่ใช้น้ำมันเบนซินขึ้น โดยคาร์ล เบนซ์และกอตต์ลีบ เดมเลอร์ ชาวเยอรมัน
........สามารถนำเครื่องยนต์เบนซินมาใช้กับรถยนต์เป็นผลสำเร็จ
........นอกจากนี้ยังมีอเล็กซานเดอร์ เกรแฮม เบลล์ ชาวสก็อตแลนด์ผู้ประดิษฐ์โทรศัพท์
........และโทมัส อัลวา เอดิสัน ชาวอเมริกันที่ได้ทำการพัฒนาสิ่งประดิษฐ์ดั้งเดิมตั้งแต่โทรศัพท์ เครื่องส่งโทรเลข เครื่องขยายเสียงไปจนถึงหลอดไฟฟ้าให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น
........กระบวนการปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะแรกและระยะที่ 2 นั้นไม่อาจที่จะแยกออกจากกันได้อย่างเด็ดขาด
........เพราะวิวัฒนาการของการปฏิวัติอุตสาหกรรมทั้งสองช่วง มีความเชื่อมโยงกัน
การปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะที่ 1 และ 2 นั้น ยังถือเป็นยุคก่อกำเนิดพัฒนาการของความรู้ต่างๆ ของโลกปัจจุบัน ตลอดจนวางโครงสร้างของระบบโลกในทางเศรษฐกิจ
การเมืองและสังคมอย่างที่เป็นอยู่ทุกวันนี้
........การปฏิวัติอุตสาหกรรมเกิดขึ้นเป็นครั้งแรกที่ประเทศอังกฤษในราวปีค.ศ. 1760 และได้แพร่หลายไปยังประเทศตะวันตกต่างๆ ตลอดจนภูมิภาคอื่นของโลกในเวลาต่อมา
........การปฏิวัติอุตสาหกรรมจึงนับเป็นปรากฏการณ์ใหม่ที่มีผลกระทบต่อการเมืองการปกครอง สังคม เศรษฐกิจและวัฒนธรรมของมนุษยชาติทั่วโลก
โดยแบ่งระยะเวลาออกเป็น 2 ช่วงคือ
........1. การปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะแรก เกิดขึ้นระหว่างปีค.ศ. 1760 - 1850 การปฏิวัติอุตสาหกรรม ช่วงแรกเริ่มขึ้นเมื่อมีการประดิษฐ์สิ่งที่ใช้ทดแทนแรงงานคนในอุตสาหกรรมการทอผ้าของอังกฤษ
........การประดิษฐ์ที่สําคัญ เช่น การประดิษฐ์เครื่องทอผ้าแบบกระสวยพุ่งหรือกี่กระตุกของจอห์น เคย์ ชาวอังกฤษ
........การผลิตเครื่องปั่นด้ายชนิดที่สามารถปั่นด้ายได้ครั้งละหลายเส้นของเจมส์ ฮาร์กรีฟส์ ชาวอังกฤษ
........และการผลิตเคร่ื่องแยกเมล็ดฝ้ายออกจากเส้นใยของอีไล วิทนีย์ ชาวอเมริกัน
........นวัตกรรมเหล่านี้ทําให้การปลูกฝ้ายและความต้องการแรงงานไร่ฝ้ายขยายตัวอย่างรวดเร็ว
........การประดิษฐ์ที่มีการพัฒนาควบคู่กับการทอผ้า คือ เครื่องจักรไอน้ำ ซึ่งได้รับการพัฒนาและปรับปรุงให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเจมส์ วัตต์ ชาวสก็อตแลนด์ ........พลังไอน้ําได้ถูกนำมาใช้ขับเคลื่อนเครื่องจักรในอุตสาหกรรมทอผ้า และได้ขยายไปสู่การผลิตสินค้าในอุตสาหกรรมอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นเหมืองแร่หรือเหล็ก
........สิ่งประดิษฐ์อีกประเภทที่มีชื่อเสียงมากในยุคนี้ ได้แก่ หัวรถจักรไอน้ำที่มีชื่อว่า “Rocket” ของจอร์จ สตีเฟนสัน ชาวอังกฤษ
........หัวรถจักรไอน้ำของสตีเฟนสันนับเป็นจุดเริ่มต้นของการเข้าสู่ยุคการใช้รถไฟโดยสาร และทําให้มีการเปิดบริการเส้นทางรถไฟสายแรกของโลกระหว่างเมืองลิเวอร์พูลกับแมนเชสเตอร์ในอังกฤษ
........2. การปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะที่ 2 เป็นยุคที่มีการนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนาการผลิตภาคอุตสาหกรรมอย่างแท้จริง ในยุคแห่งการปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะที่ 2
........ถ่านหินและเครื่องจักรไอน้ำลดความสำคัญลง และเริ่มถูกแทนที่ด้วยพลังงานใหม่อย่างเชื้อเพลิงจากก๊าซธรรมชาติ น้ำมันปิโตรเลียมและพลังงานไฟฟ้า
........โดยอุตสาหกรรมที่สำคัญ ได้แก่ อุตสาหกรรมผลิตเครื่องจักรกลที่ทำด้วยเหล็กกล้าและอุตสาหกรรมเคมี
........ยุคนี้มีนักประดิษฐ์คนสำคัญหลายคน อาทิเช่น เฮนรี เบสเซเมอร์ ชาวอังกฤษผู้ค้นพบวิธีทำเหล็กถลุงให้มีคุณสมบัติดีขึ้นหรือทีี่เรียกว่าเหล็กกล้า
........และซิดนีย์ กิลไครสต์ โทมัส ชาวอังกฤษผู้ค้นพบวิธีกำจัดฟอสฟอรัสออกจากน้ำเหล็ก ที่ได้จากกรรมวิธีเบสเซเมอร์
........เหล็กกล้าจึงเข้ามามีบทบาทในอุตสาหกรรมและการก่อสร้างหลากหลายประเภท ต่อมาในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19
........ได้มีการประดิษฐ์เครื่องยนต์ที่ใช้น้ำมันเบนซินขึ้น โดยคาร์ล เบนซ์และกอตต์ลีบ เดมเลอร์ ชาวเยอรมัน
........สามารถนำเครื่องยนต์เบนซินมาใช้กับรถยนต์เป็นผลสำเร็จ
........นอกจากนี้ยังมีอเล็กซานเดอร์ เกรแฮม เบลล์ ชาวสก็อตแลนด์ผู้ประดิษฐ์โทรศัพท์
........และโทมัส อัลวา เอดิสัน ชาวอเมริกันที่ได้ทำการพัฒนาสิ่งประดิษฐ์ดั้งเดิมตั้งแต่โทรศัพท์ เครื่องส่งโทรเลข เครื่องขยายเสียงไปจนถึงหลอดไฟฟ้าให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น
........กระบวนการปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะแรกและระยะที่ 2 นั้นไม่อาจที่จะแยกออกจากกันได้อย่างเด็ดขาด
........เพราะวิวัฒนาการของการปฏิวัติอุตสาหกรรมทั้งสองช่วง มีความเชื่อมโยงกัน
การปฏิวัติอุตสาหกรรมระยะที่ 1 และ 2 นั้น ยังถือเป็นยุคก่อกำเนิดพัฒนาการของความรู้ต่างๆ ของโลกปัจจุบัน ตลอดจนวางโครงสร้างของระบบโลกในทางเศรษฐกิจ
การเมืองและสังคมอย่างที่เป็นอยู่ทุกวันนี้
ประวัติศาสตร์
ชาญวิทย์ ปรีชาพาณิชพัฒนา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น